Sobre ‘Cisne negro’, ‘Rocco e i suoi fratelli’ e Annie Girardot

Con todo o obsesiva, escura e desacougante que resulta Cisne negro (Black Swan) de Aronofsky, e a medida que ingresaba eu no seu moi estruturado relato dunha bailarina atrapada polo seu rol interpretativo e pola arela da perfección absoluta, non puiden evitar a comparación con outra película, A pianista, de Michael Haneke. A pianista de Haneke déixache directamente un mal corpo que non o sacodes de enriba en tres días. Puro inferno. E Isabelle Huppert, á beira da moi excelente e oscarizada por ese papel Natalie Portman, semella unha catedrática do padecemento, da autodestrucción e da sordidez á beira dunha aprendiza do mal rollo, bastante escindida e atormentada, todo hai que dicilo. Son, malia todo, películas diferentes e nin ten moito sentido comparalas. Pero hai secuencias de Cisne negro que remiten directamente a ese filme, baseado nunha novela, A pianista (1983) da Nobel de Literatura, Elfriede Jelinek. Sobre todo as que exploran a relación das nais coas súas fíllas: nais controladoras, medio taradas, que só dispensan un afecto doente e que impiden o contacto dos seus prodixios co exterior, recluíndoas nunha atmosfera agobiante, infantilizada, na que o único sentido da vida é o suceso profesional (bailar, tocar o piano…), un éxito alleo que as libere a elas das súas propias frustracións.

Vigo e todos os seus nomes

Quitado que Mar de Vigo evoca o nome dun mercante de altura, semella que ao final algo de sentidiño si houbo na elección da denominación oficial do auditorio vigués por parte do comité de expertos (vaia nome..!). En verdade o trobadorismo medieval, aquela vizosa lírica do amigo (que ecoa aínda hoxe en poemarios tan altos como Fóra do sagrado de Anxo Angueira), segue a ser a máis única, internacional e poderosa das marcas viguesas. Martin Codax, Mendinho e Xohan de Cangas. Os Tres da Ría habíanse chamar, se os collera o tempo da música lixeira ou dos grupos de gaitas.

Mar de Vigo, tirado do verso Ondas do mar de Vigo/se vistes ao meu amigo, é unha homenaxe acaída a Codax e a ese legado, se cadra o máis universal da cultura galega. Pero sobre todo logra eludir a tentación antroponímica, esa necesidade compulsiva de bautizar TODO (rúas, prazas, auditorios, pazos de congresos), co nome dunha persoa/literato/preboste/autoridade/político. Ningún problema se che toca vivir en José Ángel Valente (fóra de que te chames igual có poeta e confundas os carteiros), ou en Rosalía de Castro, ou  en Pucho Boedo esquina Eduardo Pondal, gloriosa confluenza do rueiro de Touro. Máis problemas terás, con todo, se a túa praza ou avenida é de caste franquista: Generalísimo Franco, Juan Canalejo, Primo de Rivera, Capitán Patatín ou Juan Carlos I.