Todos contra o oitavo mandamento (Códiche, mentiras e cintas de vídeo)

Non levantarás falso testemuño, nin mentirás

(Oitavo madamento)

É a fotografía que completa o esperpento. Dispostos coma nunha cerimonia nacional-católica, autoridades políticas, eclesiásticas e policiais solemnizan a traslación do Códice Calixtino até a súa orixe, a Catedral de Santiago, desde as lonxanas terras do ladrillo vista e o somier/cancela, o rocho do Milladoiro, a gorida do electricista Manolo. Rajoy, Feijóo e o arcebispo de Santiago, monseñor Julián Barrio, perpetúan o seu desprezo polo patrimonio de noso. Falan dun libro (Códiche, no idiolecto italianizante de Feijóo) do que hai un ano non tiñan noticia. Glosan a súa importancia -“unha parte da alma dos galegos estaba secuestrada”, apuntoulle o ampuloso ghostwriter de Alberto no medio dun discurso pretendidamente europeísta e panespañol- e cando cadra de collelo entre as mans, para inmortalizar o momento, esquecen que un libro do século XII non se pode tocar se non é coas luvas brancas que utiliza o director do Museo da Catedral cando lles fai entrega do puteado tesouro. Sóbano ben e estráñame que non comproben as marquiñas de boli Bic que, ao dicir de monseñor Barrio, non existen. “Sin anotación alguna como se ha dicho…”, desmente o atribulado arcebispo na súa intervención.Total, que as marcas que o outro día contribuíron á identificación express da xoia recobrada agora resulta que non existen. Ergo a comprobación de urxencia, realizada por Barrio Barrio e polo sinistro e escuro, este si, deán da Catedral, é unha cuestión de fe. Fe é acreditar sen evidencias científicas e iso é o que esixe a Igrexa católica arredor deste patético caso.

O sentido común ditaríalle a calquera gobernante fuxir na dirección contraria, pero incribelmente a Rajoy e a Feijóo faltoulles tempo para se faceren unha fotografía que os vincula a praxes fraudulentas, negocios turbios e chapuzas incívicas. Teñen o Códiche entre as mans e non saben o que facer con el, máis ou menos como coas súas respectivas administracións. A súa alegría parapolicial é un síntoma de alleamento. Ou non saben do lixo que hai atrás deste furto encuberto, só ou en compañía doutros, ou non lles importa, moi probabelmente as dúas cousas.

Os fallos de seguridade na Catedral de Santiago de Compostela ficaron xa patentes hai ben de anos, naquela película de 1971, En la red de mi canción, dirixida por Mariano Ozores, na que Andrés do Barro e Conchita Velasco quedan pechados unha noite enteira na catedral de Santiago. O espectador, na altura, sospeitaba que nesa pétrea reclusión dos namorados houbera o que se chama vulgarmente tomate. Pero as púdicas películas do tardofranquismo detestaban a realidade, coma o propio réxime, e endozábana con cancións amábeis e cheas de saudade do mítico Andrés do Barro.

A realidade segue a ter mala prensa e o tomate de hoxe, o que arrodea o electricista Manolo, o arcebispo de Santiago e o tétrico deán da Catedral, José María Díaz, tamén fica fóra da cámara. Seguramente nunca chegaremos a saber que manexos, relacións perigosas, chantaxes, tramas e subtramas aniñan nese templo de latrocinio, a golpe de cepillo multimillonario, que semella ser a meca do Camiño Xacobeo, graciosamente refrendado hoxe pola presenza de Rajoy, Feijóo e María Santísima no vodevil da traslación do Códice Calixtino.

Xa sei que é iluso pola miña parte esixirlle transparencia a unha institución que non só amparou durante séculos a abusadores de menores, roubou bebés, que propiciou golpes de Estado, que estendeu o seu afán inquisidor e a súa soberbia despiadada a todo o mundo, queimando mulleres e homes en fogueiras reais ou figuradas ao longo dos séculos. É inútil pedirlles transparencia ou bondade, seino. Unha metáfora desa Igrexa Católica mafiosa e sectaria -como sinalaba Leonardo Sciascia na súa fantástica novela Todo modo– é o cadro de Géricault, A balsa da Medusa: o naufraxio da Igrexa xa se producíu e andan todos a nadaren para acadar a balsa da salvación. Aquí igual. O naufraxio xa se producíu e só uns cantos conseguen non sucumbir á deriva nas procelosas augas do pecado. E non é precisamente o caso que nos ocupa, o destes expertos vulneradores do Oitavo Mandamento, aquel que reza: “non levantarás falso tesmemuño nin mentirás”.

Este remake de Mariano Ozores, corenta anos depois do orixinal (1971-2011), tamén toma por parvos os espectadores. E confía no poder omnímodo da fe para solventar a papeleta da inoperancia, o desleixo e a connivencia co mal facer e o delito. Crer sen ver: iso é a fe.

1) Crer que se procedeu con rigor na investigación aínda que tres días depois do furto un informe policial xa sinalaba con argumentos o autor material e un vídeo amosaba o electricista cun vulto sospeitoso baixo a roupa; crer que foron os supermadeiros de Madrí, os que levarán agora as medallas, os que resolveron o caso; e crer que é normal e tolerábel que un xefe de Policía diga que os galegos somos escuros e taimados e que agochamos os cartos debaixo dun ladrillo

2) Crer que non hai unha trama superior da que o electricista implicado é unha peza importante pero non única

3) Crer que unha señora de Ames, que pasaba por alí, e que nun xesto inusitado no procedemento xudicial español foi graciosamente convidada a asistir a un rexistro (!!!), chorou conmovida e abrazada a un xuíz cando salvaron o Códice dos dentes de Ratatouille

4) Crer que as manobras de roubo sistemático na Catedral de Santiago non foron ocultadas ou alomenos observadas de esguello coa connivencia da xerarquía eclesiástica durante anos; crer que o cepillo (tamén coñecido como imposto revolucionario) é unha achega simbólica ao patrimonio da Igrexa, visto que se poden roubar nel centos de miles de euros sen que ninguén se decate

5) Crer que a turbación do Deán provén exclusivamente de que a maledicencia e as acusacións de guerra de sotanas se instalaran na boca da xente e crer que a frase de Manolo, “te voy a arruinar la vida”, non ten segundas, terceiras e cuartas leituras

6) Crer que nesta historia non hai sexo e sordidez, porque en se tratando da Igrexa Católica sempre hai sexo sórdido, culpa e suciedade

7) Crer que nos vai confortar a recuperación do Códice porque, como dixo Rajoy, demostra a profesionalidade dos servidores públicos (aka. la pasma); crer que a recuperación do Códice é, como tamén dixo, “unha boa noticia” que nos fai esquecer o declive económico e de dereitos sociais que atravesamos

8) Crer que algún día imos coñecer os verdadeiros culpábeis e a verdade do caso

9) Crer que un país que se gabe de selo pode ofrecerlle ao mundo esta astracanada infame e vendela como unha exitosa operación para a salvagarda do patrimonio cultural universal e unha deferencia do Goberno de España, así o di Feijóo, cara a Galicia e cara a importancia do Camiño

10) Crer que a Igrexa non ten cartos, que  asiste a quen o precisa, que conforta espiritualmente e que non está chea de ratas e ratos que nin o Ratibrón botado nas pías da auga bendita daría limpado en séculos

Estas dez crenzas infundadas resúmense nunha superior e global: crer que a xente é parva.

Como non quería que este exordio rematara de mal rollo e sen un toque distendido, pensei dedicarlle unha bonita canción de Daniela Romo, Mentiras, aos meus vellos amigos, o Deán e o Arcebispo de Santiago, os mesmos que unha tarde de outubro de 2010 se personaron na redacción dun xornal compostelán para pedir, con relativo éxito, a miña cabeza. Va por vosotros, chicos!